อรรถอิสระ

หนังสือเล่มนี้ถูกจัดทำขึ้นด้วยความตั้งใจ ที่จะพยายามทำการรวบรวมเรียบเรียงคำสอนที่ท่านอาจารย์อิสระวาที ได้พากเพียรเมตตาน้อมนำคำสอนของพระพุทธองค์มาใช้เป็นแนวทาง ในการสั่งสอนศิษยานุศิทย์ทั้งหลายตลอดเวลาที่ผ่านมา ซึ่งผู้เรียบเรียงและคณะศิษย์หลายท่าน ล้วนเห็นพ้องต้องกันว่า สมควรที่จะรวบรวมคำสอนที่ทรงคุณค่าทั้งหลายนี้ให้เป็นรูปเล่ม เพื่อที่จะสามารถจัดพิมพ์แจกจ่ายแก่สาธุชนผู้สนใจทั้งหลาย ทั้งที่อยู่ร่วมในคณะศิษย์ปัจจุบัน หรือที่อาจเข้ามาร่วมในอนาคต และเมื่อได้รับฉันทานุมัติจากท่านอาจารย์เป็นที่เรียบร้อยแล้ว โครงการจัดทำหนังสือเล่มนี้จึงได้เริ่มต้นขึ้น

แนวทางการเรียบเรียงหนังสือเล่มนี้ ผู้เขียนได้ใช้หนังสืออิสระเล่มเดิมเป็นเค้าโครงในการจัดทำ แต่เนื่องจากเป็นหนังสือที่จัดพิมพ์ขึ้นตั้งแต่เมื่อสิบกว่าปีที่แล้ว เนื้อหาสาระจึงค่อนข้างจะไม่ทันสมัย เนื่องจากตลอดเวลาสิบกว่าปีที่ผ่านมานี้ ท่านอาจารย์ได้ให้คำแนะนำสั่งสอนเพิ่มขึ้นอีกมากหลาย อีกทั้งเนื้อหาเดิมยังค่อนข้างจะสับสนปนเป ไม่สามารถแยกเป็นระดับของภูมิธรรมที่ชัดเจนได้ จึงเห็นสมควรว่า ถึงเวลาที่จะทำการปรับปรุงเนื้อหาให้ทันสมัย และมีการจำแนกระดับของภูมิธรรมที่ชัดเจนกว่าเดิม พร้อมทั้งยังได้ทำการปรับปรุงเนื้อหาใจความ ให้มีความกระชับและมีสำนวนภาษาที่ง่ายต่อการแปลเป็นภาษาต่างประเทศ โดยการลดทอนถ้อยคำที่เต็มไปด้วยคำศัพท์ทางวิชาการลง โดยเฉพาะที่เป็นภาษาบาลี

สำหรับเนื้อหาใจความในหนังสือเล่มใหม่นี้ จะมีการจัดแบ่งเนื้อหาหลักธรรมให้เป็นหมวดหมู่ที่ชัดเจนมากขึ้น โดยเริ่มตั้งแต่ธรรมเบื้องต้นสำหรับผู้ที่เป็นฆารวาส ซึ่งยังต้องพัวพันอยู่กับการใช้ชีวิตแบบโลกๆ ก่อนจะปรับขึ้นสู่ระดับธรรมขั้นกลาง ซึ่งเหมาะสำหรับผู้ที่เริ่มสนใจเข้ามาปฏิบัติธรรมอย่างจริงจัง และท้ายสุดก็ต่อเนื่องไปจนถึงหลักธรรมชั้นสูง สำหรับผู้ที่ต้องการแสวงหาหนทางแห่งการหลุดพ้นโดยตรง ซึ่งท่านอาจารย์ก็ได้กรุณาให้แนวทางในการแบ่งระดับสาระธรรมในหนังสือออกเป็นสามระดับไว้แล้ว ผู้เรียบเรียงจึงขออนุญาติเดินตามแนวทางดังกล่าว โดยทำการจัดแบ่งเนื้อหาของหนังสือทั้งหมดออกเป็นสามภาคด้วยกัน กล่าวคือ

• ภาคที่หนึ่ง “ปกป้อง” เนื้อหาจะเกี่ยวกับความรู้ทั้งหลายที่ทุกผู้คนสมควรจะรับรู้ไว้ เพื่อที่จะสามารถดำรงคงอยู่ในโลกนี้อย่างเหมาะสม และมีความสุขตามอัตตภาพที่พึงมีพึงได้ เป็นการปกป้องตนเองไม่ให้ตกต่ำไปสู่ความเสื่อมทั้งหลาย
• ภาคที่สอง “รักษา” เนื้อหาจะเกี่ยวกับความรู้ทั้งหลายที่ว่าด้วยเรื่องของการเฝ้ารักษาจิตวิญญาณของตนให้ดำรงคงอยู่ในคุณธรรมตามสมควรแก่ภูมิรู้แห่งตน แม้จะยังไม่สามารถก้าวล่วงสู่ความหลุดพ้นจากความทุกข์ทั้งหลายอย่างสิ้นเชิง
• ภาคที่สาม “อยู่เหนือ” เนื้อหาจะเกี่ยวกับความรู้ทั้งหลายที่มุ่งเน้นไปสู่ความวิมุติหลุดพ้น พาตนออกจากห้วงแห่งโลกีย์วิสัย ข้ามพ้นสู่ฟากฝั่งอันเกษม ตื่นขึ้นจากความฝันทั้งหลาย และเข้าสู่ความเป็นพุทธะภาวะ คือผู้ตื่น ผู้เบิกบานอันเป็นนิรันดร์

จากเนื้อหาทั้งสามภาคดังที่กล่าวมา ผู้เรียบเรียงจึงได้ทำการจัดแบ่งเนื้อหาหลักธรรมที่ท่านอาจารย์ได้ถ่ายทอดสั่งสอนไว้ทั้งหมด ออกเป็นบทย่อยๆ กระจายไปอยู่ในแต่ละภาคอย่างเท่าเทียมกัน โดยไล่เรียงกันไปตามระดับของเนื้อธรรมนับแต่ภาคที่หนึ่งถึงภาคที่สาม เป็นเบื้องต้นบทที่ 1-10 เบื้องกลางบทที่ 11-20 และเบื้องปลายบทที่ 21-30 ตามลำดับ ทั้งยังได้ขออัญเชิญคำนำที่ท่านอาจารย์อิสระวาทีได้กรุณาเขียนไว้ให้ในหนังสืออรรถอิสระฉบับดั้งเดิมมารวบรวมไว้ด้วย เพื่อเป็นอุทาหรณ์สอนใจต่อผู้อ่านทุกท่าน ความว่า

ชาวพุทธที่ไม่ได้ผ่านการบวชเรียน หรือบวชเรียนเพียงระยะเวลาสั้นๆ เพียง 9 วัน 10 วัน หรือ 1 เดือน รับรองได้ว่าภาษาบาลี เป็นปัญหาแน่นอน เวลาเมื่อพระท่านสั่งสอน โดยกล่าวคำบาลี หรือกล่าวอ้างภาษาบาลี เราย่อมมีหน้าที่พนมมือรับฟังอย่างเดียว และไม่เข้าใจด้วย

หนังสือ “อรรถอิสระ” เล่มนี้ พูดถึงพุทธศาสนา คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเป็นภาษาชาวบ้าน ผู้มีความรู้น้อย เช่น พวกเราก็เข้าใจได้ คำง่ายๆ สั้นๆ นั้นดีต่อการจดจำ และเข้าใจ เป็นการพาเราเข้าไปสู่การลองปฏิบัติตาม ปฏิบัติได้ก็เป็นบุญ ปฏิบัติไม่ได้ก็แล้วไป อย่าคิดมาก อย่าติดยึด และอย่าท้อใจ ลองปฏิบัติอย่างสบายๆ โดยไม่หวังผล แต่ให้ถือว่า เป็นการพักผ่อนร่างกาย แล้วท่านผู้อ่านอาจจะรู้ว่า มีอะไรดีๆ ในพระพุทธศาสนา โดยไม่คาดฝัน

ท่านผู้รู้ ผู้มีอาจารย์มาก ผู้รู้ตำรามาก กรุณาอ่านให้จบก่อน ใช้ปัญญาพิจารณาตาม แล้วค่อยโยนหนังสือเล่มนี้ทิ้ง

อิสระวาที, 10 กรกฎาคม 2543

ท้ายสุดนี้ก็ต้องขอออกตัวไว้ว่า สำหรับเนื้อหาสาระทั้งหลายที่ผู้เรียบเรียงได้นำมารวบรวมไว้นี้ หากยังมีสิ่งบกพร่องอันใดที่ผู้รู้พึงตำหนิ ผู้เรียบเรียงก็ขอน้อมรับไว้แต่เพียงผู้เดียว ส่วนคุณความดีหรือสาระประโยชน์อันใดที่พอมีอยู่ ก็ขอน้อมบูชาแด่คุณแห่งท่านอาจารย์อิสระวาที และคณาจารย์ทั้งหลาย ซึ่งเป็นที่เคารพบูชาของพวกเราชาวคณะศิษย์ในสำนักทุกคน

ติดตามรายละเอียดทั้งหมดได้ที่ http://www.daow8.com/zone01/blg04/main.php